خرید خودرو در بورس

خرید خودرو در بورس چه شرایط و مراحلی دارد؟ همواره خرید خودرو برای ما ایرانی ها یک داستان ویژه بوده است. انحصار این صنعت در اختیار چند کمپانی بوده و هنوز هم به صورت خاص ادامه دارد. اما اخیرا با ارائه راهکارهایی اقدام به تعریف روش هایی شده است که مردم بتوانند با استفاده از بستر بازار بورس، امکان خریداری آن را در یک قیمت متعادل و البته قابل قبول پیدا کنند. موضوع مورد نظر تا سال ها برای ما یک رویا محسوب می شد و هنوز باور آن کمی دشوار به نظر می رسد.

اما این اتفاق به وضوح افتاده است و افراد زیادی موفق به خرید خودرو در بورس شده اند. اما با توجه به نو بودن قضیه و نیاز به آشنایی بیشتر در مورد مراحل انجام آن، بهتر است توضیحی کامل در این مورد داده شود تا چالش های احتمالی در این مسیر را بشناسید و سپس اقدام کنید.

کالای دست نیافتنی؛ خودرو  

خودرو به عنوان یک کالای لاکچری در بازار کشور محسوب می شود. موضوع جالب این است که چنین گزاره ای تقریبا برای تمامی خودروها مطرح است و با توجه به قیمت های اعلام شده توسط مردم از خرید و فروش آن، حقیقتا  نیاز به یک تحول بزرگ برای بهبود شرایط احساس می شد.

دولت های مختلف در سال های اخیر تلاش خود را به کار بستند که این بحران را به نحوی مدیریت کنند و یا حداقل رشد قیمت ها را تا حد ممکن به تاخیر بیاندازند. اما به جرات می توان مدعی شد که هیچ یک از آنها موفق به حل مشکل فروش خودرو در یک قیمت قابل دسترس، برای عموم مردم نشدند.

کارشناسان و متخصصین حوزه خودرو و تجارت همواره عقیده داشته اند که بستر فروش این کالا باید عاری از رانت و نگاه های خاص به قشر ویژه ای از جامعه باشد. زمانی این موضوع به حقیقت می پیوندد که قیمت نهایی توسط مردم تعیین شده و تنها پایه ای برای این موضوع در نظر گرفته شود.

به این معنا که افراد با در نظر گرفتن مدل مدنظر خود از یک برند مشخص همراه با تمامی ویژگی های جانبی آن مانند رنگ و آپشن ها، پیشنهاد خود را ارائه دهند و با پرداخت مبلغ معامله، در یک تاریخ معین آن را تحویل بگیرند. بدون اینکه مجبور باشند ما به التفاوت قیمت را پس از چندین ماه به شماره حساب ایران خودرو یا سایپا واریز کنند. به نظر می رسد این مشکل با ورود کالای مورد نظر به بازاری به نام بورس قابل حل است.

بورس و تمام مزیت های آن

استفاده از بورس به عنوان یک بستر فعال و پویا برای فروش خودرو، ایده ای بود که اخیرا به عنوان راه حل بحران ارائه شده است. با توجه به رشد کم نظیر و حتی عجیب بورس در نیم دهه اخیر، اقبال نسبت به این بازار به شدت بالا رفت.

حتی با وجود ریزش وحشتناک آن در سال های قبل، باز هم می توان بورس را در آمارهای رسمی به عنوان یکی از سودده ترین بازارهای کشور نامید. هر چند نوسانات شدید در این بازار هم حاصل ورود کدهای بورسی بود که بدون مطالعه دقیق و آگاهی وارد این حوزه شده بودند.

بورس را می توان یک راهکار بزرگ برای حل معضل فروش اتومبیل در بازار کشور نامید. ایده پردازان و اقتصاد دانان ایرانی با پیشنهاد چنین راهکاری، توانستند تا حدودی انحصار اشاره شده در بالا را بشکنند و البته با ارائه مجوز ورود خودروهای خارجی، این موضوع رنگ و بوی بهتری به خود گرفت و می توان به آینده فروش آن نگاه خوشبینانه ای داشت.

مزیت های بورس برای خرید خودرو

برای خرید خودرو در بورس ابتدا باید برای دریافت کد بورس کالا اقدام کنیم، می توان برخی از عناوین زیر را به عنوان اصلی ترین مزایای فروش و خرید خودرو در بورس عنوان کرد و به همین دلیل است که با استقبال زیادی از سوی مردم مواجه شده است.

1. خرید ارزان: تقریبا هیچ شکی نیست که قیمت خودروها در بازار بورس با آنچه در کف بازار دیده می شود، به شدت متفاوت و البته پایین تر است. موضوعی که دقیقا خواسته خریدار ایرانی بوده است و توان او برای رسیدن به خودروی موردنظر را به شدت بالاتر برده است.
2. رقابت در بستری عادلانه: بورس و سازوکار عملکرد آن به گونه ای است که رقابت صورت گرفته برای خرید در آن، قواعد خاص خود را دارد و مطابق با معیارهای عادلانه تعیین شده است. عدالت در روند خرید نیز به عنوان آیتمی بود که سال ها امکان یا اراده ای برای پیاده سازی آن وجود نداشت اما با استفاده از مفهوم بازار بورس، تا حدودی زیادی می توان آن را عملی کرد.
3. ساختار رسمی و مورد اعتماد: سازمان بورس به عنوان یک نهاد رسمی و تحت نظر دولت، کاملا شفاف و قابل رصد می باشد و افراد می توانند در مورد واریز پول و تحویل اتومبیل، اعتماد لازم را به آن داشته باشند.

روند رسمی و رایج خرید خودرو از بورس

خرید خودرو از بازار بورس، مشابه سایر مشارکت ها در این فضای معاملاتی است. به این معنا که شما برای خرید هر خودرو نیاز دارید که حتما کد بورسی داشته باشید تا بتوانید با استفاده از آن خود را برای سایر معامله گران معرفی کنید. اصلی ترین عامل تخصیص کد معاملاتی یا همان کد بورسی، کارگزاری هایی است که در سراسر کشور اقدام به ثبت نام متقاضیان می کنند.

کارگزاری های اشاره شده مانند آگاه، مفید و غیره این خدمات را ارائه می دهند و با تحویل یک معرفی نامه به فرد، امکان افتتاح و تعریف یک حساب بانکی وکالتی را برای او فراهم می کنند.

برای این منظور باید وضعیت صورت حساب های مالی شما در گذشته بدون مشکل باشد و هیچ مانعی مانند چک های برگشتی و اقساط عقب افتاده تسهیلات نداشته باشید. در غیر این صورت ابتدا باید این موانع را حل کنید و سپس برای ایجاد حساب بانکی خود اقدام نمایید.

اگر اندکی با فضای بازار بورس آشنا باشید، احتمالا نوع عملکرد آن را می دانید. این بازار به شکل یک مزایده عمومی برای کالاهای ارائه شده عمل می کند و افرادی موفق به خرید می شوند که عددی بالاتر از سایرین را برای خرید ارائه داده باشند.

به این ترتیب است که معمولا فرآیند فروش در بورس برای خریدار و فروشنده به صورت دوجانبه مطلوب است. در واقع تولیدکنندگان خودرو که سال ها خود را جدا از کف بازار می دانستند و تغییر قیمت ها را حاصل یک تمایل عمومی برای خرید بیشتر تلقی می کردند، اکنون می توانند محصولات مختلف را با قیمتی بیشتر از مبلغ پایه تعیین شده به فروش برسانند در حالی که تعیین کننده آن، خود خریداران می باشند.

معامله گران بورسی نیز با آگاهی از شکل فروش خودرو در بازار، به آن مراجعه می کنند و می توانند پیشنهادات خود را تنها در محدوده توانایی خود ثبت کنند.

مراحل خرید خودرو در بورس

بنابراین می توان مراحل خرید و دریافت خودرو از این طریق را به صورت زیر طی کرد.

مراجعه به وب سایت سجام

وب سایتی به نام سجام که معادل “سامانه جامع اطلاعات مشتریان” می باشد، درگاهی است که می توان با مراجعه به آن، داده ها و اطلاعات هویتی خود را در اختیار مراجع ذی صلاح قرار داد. این سامانه با بررسی های دقیق بر روی آنها، پیش زمینه دریافت کد بورسی را ایجاد می کند و در صورت تایید نهایی می توان وارد مرحله ای به نام احراز هویت شد.

آدرس رسمی این سامانه به صورت “sejam.ir”، شامل فیلدهایی است که تقریبا تمامی مدارک شناسنامه ای، محل زندگی و محل کسب و کار فرد را دریافت می کند. با ارائه کد پیگیری نهایی، آماده تایید هویت خواهید بود.

تایید هویت با اطلاعات اولیه

داده هایی که متقاضی به عنوان هویت خود وارد سجام کرده است، در این گام سنجیده شده و با دو حالت حضوری و غیر حضوری امکان صحت سنجی و احراز خواهد داشت. تمامی مدارک فیزیکی و قابل مشاهده که با استفاده از آنها اقدام به ثبت نام در سامانه کرده اید، باید همراه در یکی از مراکز پیشخوان دولت مورد بررسی قرار گیرد. هر یک از این مراحل هزینه های رسمی و معینی دارند که مراجعه کننده موظف به پرداخت آنها خواهد بود.

در حالت غیر حضوری که اخیرا به سجام افزوده شده است، شخص می تواند با تهیه یک ویدیوی خاص که شرایط آن در وب سایت به صورت کامل شرح داده شده، اقدام به معرفی و تایید اطلاعات وارد شده کند. این حالت با توجه به گسترش پاندمی کرونا برای متقاضیان فراهم شد و اکنون نیز مورد استفاده عموم قرار می گیرد. تایید و احراز هویت همراه با ارائه کدی موسوم به سجام خواهد شد که باز هم به عنوان یک پیش مرحله در دریافت کد بورسی مطرح می باشد.

کارگزاری ها و تخصیص کد معاملاتی بورس

کارگزاری ها دقیقا همان کاری را می کنند که بر مبنای آن نامگذاری شده اند. یک عامل در اجرای دستورات متقاضیان کد بورسی، تا بتوانند همراه با آنها تمامی فرآیند معامله را طی کنند. در این مسیر مهم ترین سودی که نصیب این کارگزاری ها می شود، کارمزدی است که توسط آنها در مسیر خرید یا فروش دریافت خواهد شد.

این کارگزاری ها که البته باید به سراغ معتبرترین آنها رفت، اغلب دارای درگاه های رسمی و کاملا امنی هستند که می توان با مراجعه به آنها، با خدمات و حتی حاشیه کارمزد دریافتی شان آشنا شد. همان طور که قبلا نیز اشاره شد، دریافت کد بورسی نیازمند طی کردن دو گام قبلی است که در نهایت منجر به دریافت کد سجام شد. این کد برای عرضه به کارگزاری ها می باشد تا اینکه امکان تخصیص کد بورسی را پیدا کنند.

امکان انجام عملیات فوق در مورد ثبت نام در کارگزاری ها به صورت آنلاین و از طریق وب سایت نیز وجود دارد. در این صورت باید با ورود اطلاعات لازم در فیلدهای مورد نظر، شناسه یکتا و اختصاصی خود را تحت همین عنوان دریافت کنید. نکته بسیار مهمی در این مورد وجود دارد که امکان شرکت در مزایده خودرو را نیز فراهم خواهد کرد.

این نکته عبارت است از انتخاب گزینه بازار فیزیکی بورس کالا که دقیقا برای همین منظور طراحی شده است. در نهایت باید مدارک لازم را از طریق درگاه به صورت فیزیکی و بر روی برگه های چاپ شده آماده کنید تا با ارائه به بانک محل حساب خود، افتتاح حساب وکالتی را انجام دهید.

مفهوم حساب وکالتی و اهمیت آن

اگر مراحل قبلی را به عنوان یک روند استاندارد و مشترک در تمامی معاملات بورسی بدانیم، از گام چهارم دقیقا به سراغ خودرو خواهیم رفت. این مرحله عبارت است از افتتاح یک حساب بانکی وکالتی که منحصرا برای این منظور انجام خواهد شد.

حساب مورد نظر در یکی از بانک های معرفی شده از سوی کارگزار انجام خواهد شد و باید همراه با برخی از قواعد خاص نیز باشد. به طور مثال، طبق قانون تعیین شده برای خرید خودرو از بورس، متقاضی باید قیمت پایه هر کدام از اتومبیل هایی را که مدنظر دارد، به حساب وکالتی اشاره شده واریز کند.

این اقدام باید حداکثر تا یک شبانه روز قبل از برگزاری مزایده انجام شود و در غیر این صورت فرصت شرکت در آن از دست خواهد رفت. از سوی دیگر، کارگزاری ها، متقاضیان را موظف کرده اند که حتما فرم ارائه شده از سوی بانک برای افتتاح حساب را در وب سایت و درگاه اختصاصی آنها بارگذاری کنند.

خرید رسمی خودرو در بورس

بازار بورس راس ساعت 8:30 دقیقه صبح آغاز به کار می کند و فروش خودرو در این بستر معاملاتی نیز به همین ترتیب خواهد بود. متقاضی باید درخواست رسمی خود برای خرید خودروی موردنظر را همراه با میزان قیمت اشاره شده، در بخش مربوط به آن درج کند.

این درخواست باید پیش از زمان رسمی آغاز معاملات صورت گیرد و در غیر این صورت کنار گذاشته خواهید شد. اجرای این مرحله از خرید خودرو کاملا از طریق درگاه کارگزاری انجام می شود و تلاش کنید که قبلا با مشاهده و بررسی آن، شناخت کافی برای اقدام در زمان خرید را داشته باشید.

وقت تحویل خودرو

اگر شما جزء افرادی هستید که در مزایده مورد نظر موفق بوده اید و آن را خرید کرده اید، پیام این خرید از سوی کارگزاری برای شما ارسال خواهد شد. به محض دریافت این اطلاعیه باید ما به التفاوت قیمت پایه و فروش را به حساب وکالتی خود واریز کنید.

بانک با مشاهده اطلاعات دریافتی از سوی کارگزار و تامین مبلغ اشاره شده، مدارک را برای تولیدکننده ارسال می کند تا خودرو را در زمان مقرر به شما تحویل دهد. دقت کنید که هزینه های دیگری مانند مالیات و عوارض نیز در این فرآیند از شما دریافت خواهد شد و همچنین باید محل سکونت خود را هم از طریق سامانه های پلیس احراز کنید.